شركت پلی رود اتصال تولید کننده انواع اتصالات پلی اتیلن "كيفيت فراگير، سلامتي و ايمني پرسنل و تجهيزات و حفاظت از محيط زيست" را سرلوحه فعاليتهاي خود قرار داده و به همين منظور اقدام به استقرار سيستم مديريت يكپارچهIMS مبتني بر استانداردهاي سيستم مديريت كيفيت ISO 9001 : 2008، سيستم مديريت زيست محيطي ISO 14001 : 2004 و سيستم مديريت ايمني و بهداشت حرفه اي OHSAS 18001 : 2007 نموده و براي دستيابي به مباني اين استانداردها اصول زير را مد نظر قرار داده است:
افزایش میزان دانش و آگاهی پرسنل به عنوان با ارزش ترین سرمایه های سازمان
افزایش رضایت مشتری از طریق شناسایی و برآورده سازی نیازهای مشتریان و ارتقاء سطح کیفیتی محصولات تولیدی
افزایش بستر مناسب جهت افزایش تولید کارخانه و افزایش راندمان تولید
ساماندهی، بازنگری و بهبود مستمر فرآیندهای جاری در جهت بهبود عملکرد و کاهش هزینه های سازمان و استفاده بهینه از منابع، مواد و انرژی
تقویت زیر ساختهای سازمان با استفاده از خدمات فنی و مهندسی نیروهای داخلی و امکانات خارج از سازمان
جلوگيري از وقوع آسیب، رویداد، كاهش بيماريهاي شغلي و نيز تبعيت از قوانين و مقررات ايمني و بهداشت حرفه اي مرتبط
پيشگيري از آلودگي محيط زيست، كنترل و كاهش آلاينده هاي زيست محيطي، کاهش مصرف انرژی و پيروي از قوانين و مقررات زيست محيطي مرتبط
تطابق عملکرد تمامی دوایر سازمان با استانداردهای کشور و استانداردهای بین المللی
تقویت روحیه مشارکت پذیری تمامی پرسنل جهت بهبود شرایط کاری شرکت بعنوان اعضای یک مجموعه پویا و توانمند
مديريت شرکت پلی رود اتصال، ضمن بازنگري دوره ای اين خط مشي و نيز تعهد به بهبود مستمر اثربخشي و برآورده كردن الزامات مربوطه، اين خط مشي را چارچوبي براي تعيين و بازنگري اهداف قرار داده است.
بدین منظور این خط مشی در دسترس تمامی کارکنان، تامین کنندگان و ذینفعان قرار گرفته و انتظار میرود با همت و مشارکت پرسنل تحقق این امر میسر گردد.
مدیر عامل شرکت پلی رود اتصال
بازرسی کیفیت وکالا
يكي از دغدغههاي دائمي فروشندگان و خصوصاً خريداران هنگام انجام معاملات بين المللي و خريد كالا، عدم اطمينان به طرف مقابل و ترديد در انجام تعهدات تقبل شده از طرف وي ميباشد. در اين راستا، يكي از ابزارهايي كه ميتواند مورد توجه قرار گيرد و با استفاده از آن مسئوليتهاي فروشنده قبل از حمل كالا و دريافت پول مورد بررسي و كنترل قرار داده شود، بهرهگيري از خدمات شركتهاي بازرسي ميباشد كه با اعمال نظارت، كنترل كمي و كيفي كالاي خريداري شده، موجب كاهش اختلافات آتي فيمابين خريدار و فروشنده ميگردد. در واقع، براي جلوگيري و رفع مشكلات، از مدتها قبل سعي گرديده است كه با استفاده از مكانيزمهاي خاص موجبات ايجاد اختلاف بين خريدار و فروشنده به حداقل ممكن كاهش يابد و در اين رابطه موضوع بازرسي كالا در مبدا و قبل از حمل، به عنوان يكي از ابزارهاي مهم در جهت كاهش و يا رفع اختلاف بين متعاملين مطرح بوده است. با انجام خدمات بازرسي قبل از حمل، خريدار ميتواند با پيشبينيهاي لازم و انتخاب يك شركت بازرسي كننده امين و معتمد، شرايطي را فراهم آورد كه اولاً مشكلي ايجاد نگردد، ثانياً در صورت بروز مشكل مدارك و شواهد كافي دال بر چگونگي شرايط كالا قبل از حمل در اختيار داشته باشد. امروزه، شركتهاي بازرسي كالا يكي از اجزا مهم تجارت جهاني ميباشند كه از وجود آنها براي كنترل كميت، كيفيت و بسته بندي كالا و جلوگيري از ورود و صدور كالاي نامرغوب استفاده ميگردد.
شرکت پلی رود اتصال در همین راستا بر روی محصولات خود و آزمایشگاه خود بازرسی کیفیت توسط دو شرکت معتبر SGS و BV را اعمال میکند .
برخي از خدمات بازرسي كه توسط شركتهای بازرسی انجام مي پذيرد به شرح ذيل است:
بازرسي حين ساخت
به منظور ارتقا كيفيت و حصول اطمينان از كيفيت توليد و رعايت روشهاي صحيح مطابق با استاندارد جهاني، بازرسي حين توليد انجام ميگيرد و موارد احتمال نواقص كيفي و عدم كارايي در نظر گرفته ميشود. لازم به ذكر است كه عملاً معايبي در محصولات وجود دارد كه تنها در بازرسي حين ساخت نمايان ميشود. در ساخت قطعات و مجموعههاي پيچيده، بسياري از قسمتها و مواد اوليه از پيمانكاران جز تأمين ميشود و بديهي است كيفيت مواد و قطعات ورودي روي كيفيت محصول نهايي كاملاً مؤثر ميباشد. يكي ديگر از جنبههاي بازرسي حين ساخت مربوط به زماني است كه تغييري در فرآيند توليد ايجاد شود. اين تغيير ممكن است به دلايل مختلف از جمله بالا بردن ظرفيت توليد، به كارگيري ماشين آلات جديد و غيره صورت گيرد كه بازرس بايد دقيقاً اثر تغييرات مزبور را در كيفيت محصول نهايي رديابي و بررسي نمايد.
بازرسي قبل از حمل
بازرسي قبل از حمل كالا يا سورويانس عبارت است از هرگونه كنترل، نظارت، بررسي، بازبيني، آزمايش، نمونهبرداري، اندازهگيري و عمليات مشابه كه در مورد كيفيت و كميت و بر حسب ساير موارد خصوصيات كالا، خدمات، تأسيسات و تجهيزات و فرآيندها و به منظور تعيين مطابقت آنها با شرايط قراردادي و يا مشخصات از پيش تعيين شده و يا به جهت اعلام نظرات حرفهاي انجام ميگيرد و نهايتاً ميتواند به صدور گواهينامه بازرسي منجر شود.
بازرسي در ارتباط با صادرات كالا
• تهيه مستندات لازم به كمك بازرسي كالاي موجود و ارزشيابي توانايي ساخت و ارائه آن مطابق با استانداردها و كيفيت مورد توجه خريدار قبل از عقد قرارداد فروش به جهت كسب اعتماد خريدار به درخواست فروشنده
• بازرسي براي حصول اطمينان از كيفيت، كميت، بسته بندي و بارگيري كالا در مبدا
• نظارت بر مراحل مختلف فرآيند ساخت و اجراي بازرسي كنترل كيفي در هر مرحله ساخت و تهيه گزارشهاي مدون از بازرسي جهت ارايه به خريدار
برخی از شرکتهای معتبر و دارای صلاحیت بازرسی کیفیت
S.G.S ►
IS COMPANY ►
BUREAU VERITAS BV ►
COTECNA INSPECTION S.A ►
GERMANISCHER LLOYD G. L ►
NIPPON KAIJI KENTEI KYOKAI. CO ►
CONTROL UNION HOLDING (C.U.H) B.V ►
SEAPORT CONTROLLERS INTERNATIONAL GmbH ►
با توجه به استفاده روز افزون از لوله های پلاستیکی در تأسیسات صنعتی و ساختمانهای کشور و تولید و توزیع انواع مختلف لوله های پلاستیکی با نامها و جنسهای مختلف به موازات توسعه صنعت پتروشیمی، انتخاب و خرید بهترین و مناسب ترین نوع لولهی پلاستیکی برای یک کاربرد خاص آسان نمیباشد و نیازمند مطالعه و شناخت انواع معمول این لولههاست.
در این مجموعه کلیه مزایا و معایب لوله های پلاستیکی بیان گردیده و خواننده با معمولترین انواع لولههای پلاستیکی مصرفی در صنعت تأسیسات و موارد کاربردشان آشنا میشود.
بکارگیری لوله های پلاستیکی در تأسیسات به اواسط دههی 1930 میلادی برمیگردد. در آن زمان برای اولین بار آلمانها از لوله های پلاستیکی برای سیستمهای تخلیه فاضلاب استفاده کردند. بعدها شناخت هر جه بیشتر معایب و نقاط ضعف لولههای فلزی باعث گردید تا لولههای پلاستیکی به مرور زمان و در بسیاری موارد جایگزین لولههای فلزی گردند.
از مهمترین معایب لوله های فلزی میتوان به خوردگی، رسوبگیری سطوح داخلی، وزن زیاد، حمل و نقل و نصب مشکل آنها (در مقایسه با لولههای پلاستیکی) اشاره نمود.
لولههای پلاستیکی نیز اگرچه دارای معایب و مشکلات خاص خود میباشند اما انواع خاصی از آنها برای کاربردهای خاصی از آنها برای کاربردهای خاصی مناسبترین انتخاب میباشند و ضمناً با توجه به پیشرفتهای روزافزون در دانش و فنآوری صنایع پتروشیمی و علوم مهندسی پلیمر روشهایی برای مقاومسازی و کیفیت بخشی به لولههای پلاستیکی و برطرفسازی عیوبشان ابداع گردیده که بسیار موثر بودهاند و هم اکنون نیز تحقیقات گستردهای در زمینه و همچنین تولید پلاستیکها و پلیمرهای جدید به ویژه پلیمرهای کامپوزیتی برای تولید لولههای صنعتی در حال انجام است.
پلاستیکها مواد دستساز بشر هستند که پایهی اصلی آنها پلیمرهای آلی میباشد و از تنوع فراوانی برخوردارند. اصولاً پلاستیکها را براساس رفتارشان در برابر حرارت به دو دسته کلی تقسیمبندی میکنند که عبارتند از:
1- ترموپلاستیکها (Thermoplastics).
2- ترموستها (Thermosets).
بطور کلی ترموپلاستیکها در درجه حرارت معمولی محیط جامد بوده و با افزایش درجه حرارت نرم و شکلپذیر میشوند. آنها را میتوان با اعمال حرارت تغییر شکل داد و مجدداً به شکل اولیه بازگرداند غالب مواد بکار رونده در ساخت لولههای پلاستیکی از نوع ترموپلاستیکها هستند که از جمله میتوان به پلیپروپیلن (p.p)، پیویسی (PVC) یا پلیاتیلن (PE) اشاره نمود. اما ترموستها مواد نسبتاً تردی میباشند. بطوریکه براحتی نمیتوان آنها را حتی با اعمال حرارت تغییر شکل داد. آنها یکبار برای همیشه شکل داده میشوند و شکل تغییرناپذیر و ثابت خود را حفظ میکنند.
خواص لوله های پلاستیکی
خواص حرارتی
مشخصه های الکتریکی
خواص مکانیکی
رده بندی لوله های پلاستیکی از نظر تحمل فشار
دوام و پایداری لوله های پلاستیکی
کاربرد لوله های پلاستیکی
روش های مقاوم سازی پلاستیکی و افزایش طول عمر آنها
لوله های PVC
لوله های CPVC
لوله های پلی اتیلنی
لوله های پلی پروپیلنی
لوله های اکریلونیتریل بوتادین استایرن
لوله های GRP
خواص لوله های پلاستیکی
انتخاب مادهی مناسب برای ساخت لولهها به سیال منتقل شونده و مشخصههای سرویس و شرایط کاری سیستم بستگی دارد. بسته به نوع پلاستیکها ممکن است برخی از خصوصیات پلاستیکها برای سیستم و تأسیسات مورد نظر ما مطلوب و برخی نیز نامطلوب میباشد.
به هر حال برخی از خصوصیات نامطلوب را میتوان از طریق طراحی و نصب اصولی کاهش داد یا حذف نمود اما آنچه مسلم است انتخاب جنس مناسب لوله برای کاربردهای متفاوت مستلزم داشتن دانش کافی دربارهی خواص، مزایا و معایب انواع لوله های پلاستیکی است. در زیر به بررسی مهمترین خصوصیات و ویژگیهای لولههای پلاستیکی میپردازیم.
مقاومت به سایش و خوردگی
بطور کلی لوله های پلاستیکی از مقاومت چشمگیری در برابر انواع اسیدها، محلولهای نمکی، مایعات و گازهای خورنده برخوردارند. در مورد سایش (erosion) میزان مقاومت لولههای پلاستیکی به نوع سیال منتقل شونده از داخل لوله و شرایط سرویس و سیستم بستگی دارد.
میزان مقاومت به خوردگی لوله های پلاستیکی با افزایش غلظت برخی از مواد شیمیایی خاص تغییر میکند. برای مثال لولههای پلیاتیلن میتواند اسید سولفوریک 70 درصد را در °C 23 (°F 73) انتقال دهد در حالیکه برای انتقال اسیدسولفوریک 95 درصد مناسب نمیباشد.
درجه حرارت نیز عامل مهم و تعیین کنندهای برای مقاومت لولههای پلاستیکی در برابر خوردگی است. برای مثال برخی از لولههای پلیاتیلن که برای انتقال گازهای حاوی اکسیدهای نیتروژن در °C23 مناسب میباشند نباید برای انتقال این گازها در °C50 مورد استفاده قرار گیرند.
فرمولاسیون خاص یک مادهی پلاستیکی مشخص نیز میتواند عاملی در تعیین میزان مقاومت کلی ماده در برابر مواد شیمیایی خورنده و میزان غلظت آنها باشد.
صافی جداره ی داخلی
لوله های پلاستیکی جداره های داخلی فوقالعاده صافی را دارند که باعث جلوگیری از تجمع هر نوع رسوب بر روی جداره های داخلیشان میگردد و بنابراین بروز مشکل گرفتگی و انسداد به واسطهی کاهش تدریجی قطر داخلی در اثر تجمع رسوبات در مورد لوله های پلاستیکی منتفی میگردد. در حالیکه لوله های فلزی به مرور زمان در اثر خوردگی از بین رفته و در اثر تجمع رسوبات بر روی سطوح داخلیشان افت فشارهای اصطکاکی در آنها افزایش یافته و در نتیجه ظرفیت آنها برای انتقال سیالات کاهش خواهد یافت.
خواص حرارتی
بطور کلی قابلیت هدایت حرارتی لوله های پلاستیکی نسبت به دیگر لوله ها پائینتر است که در نتیجه تلفات حرارتی یا بالعکس جذب حرارت از طریق جداره این لولهها به حداقل ممکن (در مقایسه با دیگر لولهها) میرسد. این خصوصیت لولههای پلاستیکی در مواردی که از این لولهها برای سیستمهای فاضلاب استفاده گردد یک مزیت به حساب میآیند چرا که از تهنشین شدن مواد چرب همراه فاضلاب در لولهها و کاهش نرخ تخلیه جلوگیری به عمل میآید نرخ انبساط حرارتی لولههای پلاستیکی در مقایسه با دیگر لولهها بالاتر است و این نکته را باید به هنگام طراحی تأسیساتی که دارای نوسانات زیاد درجه حرارت میباشند، مدنظر داشته باشیم. برای مثال ضریب انبساط حرارتی P.V.C نوع I (/C°6- 10×50 تا 63) پنج برابر فولاد (/C°6- 10× 12) است. به همین علت تعداد بستها و نگهدارندههای مورد نیاز جهت نصب لوله های پلاستیکی در مقایسه با لوله های فلزی به مراتب بیشتر بوده و در فواصل کمتری نسبت به یکدیگر (در مقایسه با لولههای فولادی) باید نصب گردند. به همین دلیل در صورتیکه لولههای پلاستیکی بدرستی مهربندی نشوند به هنگام نوسانات زیاد حرارتی مستعد پیچ و تاب خوردگی (Snaking) خواهند بود. لولههای پلاستیکی وقتی در معرض درجه حرارت بالا قرار گیرند نرم میشوند و به همین دلیل باید از عبور دادن این لوله ها از نقاط خیلی گرم یا از مجاورت وسایلی که حرارت بالایی تولید میکنند خودداری نمود. حد بالای تحمل درجه حرارت در لوله های پلاستیکی بسته به جنس و نوعشان از °C50 تا حداکثر °C150 متغیر است.
مشخصه های الکتریکی
بطور کلی پلاستیکها هادی جریان الکتریسیته نیستند و به همین علت هیچگاه در معرض خوردگیهای گالوانیکی و الکتروشیمیایی قرار نمیگیرند. همان طور که میدانید بروز پدیدهی خوردگی گالوانیک در لولههای فلزی مدفون در زیر خاک یکی از مهمترین دلایل آسیب دیدن و از بین رفتن تدریجی این لوله هاست.
چگالی
لوله های پلاستیکی بسیار سبکتر از لوله های فولادی، آزبستی، بتنی و سیمانی هستند و از نظر چگالی در محدودهی 9/0 تا 3cm/gr2 (بسته به نوع و فرمولاسیون) قرار دارند. سبکی لولههای پلاستیکی مزیتهای فراوانی را برای این نوع لوله به ارمغان آورده است. از جمله آنکه هزینههای حمل و نقل و نصب آنها به مراتب کمتر شده و حمل و نقل آنها به آسانی و با سرعت بیشتری در مقایسه با دیگر لولهها صورت میگیرد. اغلب لولههای پلاستیکی به راحتی با دست نصب میشوند و در بیشتر موارد نیاز به ماشین آلات و ابزار خاصی ندارند.
خواص مکانیکی
آنچه مسلم است پلاستیکها مقاومت مکانیکی فلزها را ندارند اما قابلیت انعطاف بالاتری برخوردارند. مقاومت پلاستیکها در برابر نیروهای کششی بیش از حد لازم میباشد. با افزایش درجه حرارت سیستم لولهکشی مقاومت مکانیکی لولههای پلاستیکی پائینتر آمده اما مقاومت در برابر ضربه بیشتر میگردد. از آنجا که لولههای پلاستیکی عموماً چقرمه (محکم و در عینحال بسیار انعطافپذیر) هستند ضربات خارجی وارده به سطح خود را با حداقل خسارت یا حتی هیچگونه صدمهای به خوبی جذب میکنند. در حالیکه همین ضربات در مورد لولههای با جنس ترد میتواند باعث بروز صدمات جدی گردد.
قابلیت اشتعال
لولههای پلاستیکی عمدتاً از پلیمرها ساخته میشوند و ترکیبات آلی دیگری نیز به همراه دارند و بنابراین قابل اشتعال میباشند. البته پلاستیکهای مختلف رفتارهای کاملاً متفاوتی را در برابر آتش از خود نشان میدهند در اغلب موارد آتش باعث تجزیه شیمیایی در ساختار لولههای پلاستیکی گردیده و محصولات حاصل از احتراق این لولهها باعث گسترش و افزایش حجم آتش میشوند.
رده بندی لوله های پلاستیکی از نظر تحمل فشار
به جز لولههای مورد استفاده در فاضلاب و سیستمهای تخلیه تمام لولههای پلاستیکی از نظر تحمل فشار ردهبندی شدهاند.بطور کلی سه روش استاندارد برای ردهبندی لولههای پلاستیکی از نظر تحمل فشار موجود است که عبارتند از:
1- عدد شجول (schedule number):
که از رابطه (P/S)×1000 قابل محاسبه است که در آن (P) فشار سیستم (سرویس) مورد نظر و (S) حد مجاز تنش (allowable stress) است و مسلم است که هر دو باید با واحدهای یکسان در این فرمول قرار داده شوند.
2- نسبت ابعادی استاندارد (SDR):
SDR که مخفف (Standard dimension Ratio) است از تقسیم قطر خارجی لوله به ضخامت آن قابل محاسبه است.
3- ردهبندی عددی برای سطح فشار قابل تحمل:
در این روش برای هر لوله فشار قابل تحمل به صورت عددی مشخص میگردد. برای مثال معمولترین ردههای فشاری لولههای پلاستیکی عبارتند از 50، 100، 125، 160، 200، PSI 315. برخی اوقات نیز برای ردهبندی فشاری و شناسایی لولههای ترموپلاستیکی از کدهای چهار رقمی و یک پیشوند الفبایی که نشان دهندهی نوع پلیمر است، استفاده میگردد. رقم اول و دوم این کد چهار رقمی به ترتیب نشانگر نوع و پایهی رزین و رقم سوم و چهارم میزان فشار لازم جهت تست هیدرواستاتیکی لوله را به صورت تقسیم شده بر 100 و برحسب Psi بیان میدارند. برای مثال کد “1120 “ PVC نشانگر لولهای است که از جنس پلی وینیل کلراید PVC نوع 1 و پایه (grade) 1 شاخه شده است و فشار تست هیدرواستاتیک آن psi 2000 ( معادل Mpa 8/13) میباشد.
دوام و پایداری لوله های پلاستیکی
آزمایشهای گوناگون انجام شده در آزمایشگاههای مجهز صنعتی و همچنین تجربیات عملی در محیطهای عملیاتی حاکی از آن است که لولههای پلاستیکی (از نوع ترموپلاستیکها) مدفون در زیر خاک در مقابل حملات هرگونه باکتری، قارچ و دیگر میکرو ارگانیسمها (موجودات ذره بینی) کاملاً ایمن میباشند.
مقاومت در برابر عوامل جوی
لولههای پلاستیکی وقتی در معرض اشعهی ماوراءبنفش (UV) قرار گیرند مستعد تجزیه شیمیایی و فساد و تباهی به واسطهی آن هستند تابش اشعهی ماوراءبنفش بر سطح لولههای پلاستیکی باعث ترد و شکننده شدن آنها و در نتیجه مستعد شدن آنها برای ترک خوردگی میگردد. امروزه توسط افزودن مواد بازدارندهی تابشهای ماوراءبنفش و تغییر در فرمولاسیون لولههای پلاستیکی این لولهها را در برابر عوامل جوی مقاوم مینمایند.
کاربرد لوله های پلاستیکی
مهمترین موارد کاربرد لولههای پلاستیکی عبارتند از سیستمهای فاضلاب، آبرسانی، آبیاری، توزیع آب، باغبانی، تصفیه خانههای فاضلاب، صنایع غذایی، کارخانجات داروسازی و ...
در سالیان اخیر در صنایع نفت و گاز نیز برای خطوط انتقال گاز طبیعی و نفت خام در بسیاری از موارد از لولههای پلاستیکی استفاده شده است.
موم تهنشین شونده در لولههای انتقال نفت خام باعث گرفتگی و کاهش قطر مؤثر این لولهها میگردد که با استفاده از لولههای پلاستیکی این مشکل رفع میشود.
روش های مقاومسازی پلاستیکی و افزایش طول عمر آنها
جهت بالابری مقاومت مکانیکی و افزایش طول عمر پلیمرها تحقیقات وسیعی به عمل آمده و امروزه یکی از مهمترین روشهایی که بدین منظور اتخاذ میگردد روش مشبک (Gross link) کردن پلیمرهاست. در این روش ساختار مولکولی طولی و زنجیرهای پلیمرها به ساختار شبکهای (فضایی) تغییر مییابد و بدین وسیله پلیمرها در برابر تنشهای وارده مقاوم خواهند شد.
یکی دیگر از روشهای بالابری مقاومت مکانیکی لولههای پلاستیکی تلفیق فلز و پلاستیک در ساخت این لولهها به طریقی است که یک لایه فلزی برای مثال آلومینیوم در میانیک لایه داخلی و خارجی از جنس پلاستیک قرار میگیرد. در واقع یک لولهی فلزی با جدارهی نازک در دل یک لولهی پلاستیکی قرار میگیرد.
حافظه ی حرارتی لوله های پلاستیکی
در اکثر موارد که خم یا هرگونه تغییر شکل نادرست و غلطی به لولههای پلاستیکی داده شود با اعمال حرارت لوله به حالت و شکل اولیهی خود باز میگردد و به همین دلیل اصطلاحاً گفته میشود که لولههای پلاستیکی (البته از نوع ترموپلاستیکها) از " حافظه حرارتی (Thermal memory) " برخوردارند.
سر و صدا (Noise) در لوله های پلاستیکی
در صورتیکه جهت سیستمهای تخلیهی فاضلاب از لوله های پلاستیکی استفاده شود. صدای تولیدی به هنگام تخلیهی فاضلاب در مقایسه با لولههای چدنی بیشتر خواهد بود. زیرا همانطور که میدانید یکی از مهمترین خواص مهندسی چدنها قابلیت بالای جذب صدا و ارتعاشات است. همانطور که میدانید PVC یک پلیمر قابل انعطاف و ABS یک پلیمر سخت و انعطاف ناپذیر است. بر اساس نتایج به دست آمده در آزمایشگاههای فنی صدای تولیدی در نتیجهی تخلیه فاضلاب در لولههای PVC در مقایسه با لولههای چدنی بین 6 تا 10 دسیبل (DB) بیشتر و در لولههای ABS در مقایسه با لولههای چدنی بین 8 تا 15 دسیبل (DB) بیشتر است.
تجربیات آزمایشگاهی حاکی از آن است که با افزایش سطح صدا در لولهها به اندازهی 10 دسیبل انسان تصور مینماید که سطح صدا دو برابر شده است.
معمولترین پلیمرهای مصرفی جهت ساخت لولههای پلاستیکی
معمولترین و معروفترین پلیمرهای مصرفی جهت ساخت و تولید لولههای پلاستیکی عبارتند از:
• پلی وینیل کلراید (PVC)
• پلی وینیل کلرایدکلره (CPVC)
• پلی اتیلن (PE)
• پلی پروپیلن (PP)
• اکریلونیتریل بوتادین استایرن (ABS)
• پلاستیکهای مقاوم شده با الیاف شیشهای (GRP).
لوله های P.V.C:
PVC یکی از پرکاربردترین انواع پلاستیکها در صنعت است. همانطور که قبلاً بیان گردید لولههای پلاستیکی قابل اشتعال هستند و اکثر آنها آتش را گسترش میدهند. اما یکی از ویژگیهای PVC آن است که آتش را بر روی لوله پخش نمیکند بلکه فقط همان نقطهای که در آتش قرار گرفته سوخته و از بین میرود.
لولههای PVC دارای معایبی نیز میباشند از جمله اینکه در درجه حرارتهای صفر و زیر صفر به شدت ترد و مستعد ترکخوردگی میشوند. همچنین در صورتیکه در معرض تابش بیش از حد آفتاب با اشعهی ماوراء بنفش قرار گیرند کیفیت خود را از دست میدهند. لولههای PVC به هیچ عنوان برای سرویسهای آبگرم مناسب نمیباشند.
لوله های CPVC
نسبت به لولههای PVC قادر به تحمل درجه حرارتهای بالاتر هستند (حدود F°180) و از آنها برای رفت و برگشت آبگرم در سیستمهای حرارتی میتوان استفاده نمود.از آنجا که لولههای CPVC قادر به تحمل درجه حرارتهای بالا میباشند نسبت به دیگر لولههای پلاستیکی به هنگام نصب نیاز به تکیهگاهها، نگهدارندهها و آویزههای کمتری دارند.
یکی از معایب اکثر لولههای پلاستیکی آن است که اکسیژن را از جدارهی خود عبور میدهند و این قضیه منجر به افزایش نرخخوردگی در تجهیزات فلزی متصل به شبکههای لولهکشی پلاستیکی میگردد. اما CPVC سد مستحکمی در برابر عبور اکسیژن است. یکی دیگر از مزیتهای مهم لولههای CPVC آن است که به هنگام آتشسوزی، آتش را گسترش نمیدهند و خسارت و تغییر شکل در ناحیه سوختگی در مقایسه با دیگر انواع پلاستیکها به مراتب کمتر است.
حد تحمل فشار و تنشهای کششی نیز در لولههای CPVC نسبت به لولههای PVC، PP، PEX و PB بالاتر است. برای مثال در جایی که طبق شرایط طرح ضخامت جدارهی لوله P.P باید 4/3 میلیمتر باشد. لولهی CPVC با ضخامت 9/1 میلیمتر جوابگو میباشد. ضریب هدایت حرارتی در لولههای CPVC و PVC در مقایسه با لولههای PP، PEX و PB پایینتر است و به همین علت احتمال دفرمه شدن (deformation) این لولهها در اثر حرارت در مقایسه با دیگر لولههای نامبرده پایینتر است.
تجربیات موجود حاکی از آن است که لولههای CPVC بطور موفقیتآمیز و بدون هیچ مشکلی برای مدت چهل سال در سیستمهای آبگرم بکار گرفته شدهاند. احتمال رشد و تکثیر باکتری لریونلا در لولهها و تأسیسات ساخته شده از CPVC بسیار کم است.
لولههای CPVC نسبت به حشرهکشها، قارچکشها و داروهای ضد موریانه بسیار حساس بوده و موارد فوق اثرات مخربی را بر روی لولههای CPVC ایجاد میکنند. در صورتیکه از لولههای CPVC در محیط آشپزخانه استفاده مینمایید باید مراقب باشید که این لولهها به روغنهای خوراکی یا گریس آلوده نشوند.
همچنین تجربه نشان داده که لولههای CPVC چنانچه در مجاورت برخی از روغنهای تبرید قرار گرفته یا برای انتقال این روغنها بکار گرفته شوند مستعد ترکخوردگی ناشی از خوردگی تنشی(S.C.C) خواهند بود. لولههای CPVC نباید برای مدت طولانی در معرض تابش نور خورشید قرار گیرند.
لوله های پلی اتیلنی (PE)
این پلیمر (PE) دارای استحکام خوبی است و در برابر ضربه مقاومت خوبی دارد. سطوح پلیاتیلنی نیز میتوانند دچار ترکهای ناشی از خوردگی تنشی (S.C.C)شوند واقعیت آن است که پدیدهی S.C.C فقط در مورد فلزات اتفاق نمیافتد. برای مثال اگر پلیاتیلن تحت تنشهای کششی بوده و هم زمان در محیطهای حاوی روغنهای سیلیکون یا روغنهای گیاهی قرار گیرند مستعد ترکخوردگی ناشی از خوردگی تنشی خواهند بود. هم اکنون بیش از 180 کارخانه در کشور ما لولههای پلیاتیلنی تولید میکنند و نباید فراموش کردکه لولههای تولیدی این تولیدکنندگان از نظر مواد اولیه، روش ساخت و کنترل کیفی با یکدیگر تفاوت داند و بنابراین از نظر مرغوبیت و کیفیت یکسان نمیباشند.
یکی از انواع شناخته شده لولههای پلیاتیلنی لوله PEX یا همان لوله لوله پلیاتیلنی مشبک (Cross Linked Polyethylene) میباشد که درجه حرارتهای بالا و فشارهای نسبتاً بالا تا (100 Psig) را تحمل میکند و امروزه جهت سیستمهای گرمایش کفی غالباً از این لولهها استفاده میشود.
لوله های پلی پروپیلنی (PP)
پلیپروپیلن نوعی ترموپلاستیک دارای استحکام بالا است. برای مثال چمدانهای مسافرتی نیز عمدتاً از پلیپروپیلن ساخته میشوند.
لوله های اکریلونیتریل بوتادین استایرن (ABS)
اکریلونیتریل بوتادین استایرن همانند شیشه شفاف و دارای سختی بالایی است. لولههای ساخته شده از ABS دارای مقاومت بالایی در برابر حرارت میباشند و فشارهای نسبتاً بالا را نیز تحمل میکنند. از دیگر کاربردهای ABS میتوان به ساخت انواع تلقهای صنعتی به عنوان سطوح چراغها، ساعتها و ... اشاره نمود.
ABS نوعی ترموپلاستیک ساخت و انعطافناپذیر است که دارای مقاومت بالایی در برابر خزش و ترکخوردگیهای تنشی بوده و همچنین از مقاومت فوقالعادهای در برابر ضربه برخوردار میباشد طوریکه این ویژگی را حتی تا درجه حرارت °C 40- حفظ مینماید. مقاومت مکانیکی و مقاومت در برابر سایش این نوع پلیمر بسیار عالی است. ABS به آرامی میسوزد، اما محصولات احتراق آن مونواکسیدکربن، دیاکسیدکربن و اکسیدهای نیتروژن میباشند. استنشاق بخارات آن میتواند خطرناک بوده و گرد و پودر ناشی از سنگزدن و ماشینکاری این پلیمر میتواند باعث ایجاد حساسیت و التهاب در پوست و چشمها گردد.
بزرگترین تولید کنندههای ABS در سطح جهان عبارتند از: شرکتهای BASF، Bayer، Dow، GE Plastics، Poli dux، Polimeri Europa که در این میان BASF با ظرفیت تولید 200 هزارتن ABS در سال بزرگترین تولید کنندهی این پلیمر در جهان است.
ضمناً شایان ذکر است که یکی از بزرگترین استفاده کنندههای پلیمر ABS در جهان کشور استرالیا میباشد، آمار و اطلاعات حاکی از رشد 3 درصدی سالانه مصرف و به کارگیری ABS در صنایع استرالیا (بین سالهای 1994 تا 2000 میلادی) است.
لوله های GRP
لولههای پلاستیکی تقویت شده با الیاف شیشهای (Glass Reinforced Plastic) در واقع نوعی لوله پلاستیکی کامپوزیتی میباشد که در آنها جهت افزایش مقاومت استاتیکی لوله از الیاف شیشهای استفاده شده است. به همین علت لولههای G.R.P مقاومتی بسیار عالی در برابر فشار داشته و بسیار گرانقیمت هستند.